Đây
là bài cuối cùng trong cuốn sách “Viềt về Mỹ thuật” – cuốn thứ 7 trong
bộ HHEBOOKS mà tác giả trân trọng tặng bạn bè gần xa nhân dịp tác giả
trỏn 70 “xuân”. Cuốn sách tập họp một số bài viết qua hơn 20 năm theo
dõi, học hỏi, giao lưu và viết về Mỹ thuật cho báo Lao động – tờ báo được coi là đi đầu trong việc quảng bá nền Mỹ thuật đương đại VN sau “Đổi mới”.
Hoàng Hưng
|
Nhớ hồi đầu thập kỷ 1990, lúc mỹ thuật VN chuyển mình sang thời kỳ mới,
thoát khỏi cả truyền thống “thuộc địa” lẫn “hiện thực xã hội chủ
nghĩa”, họa sĩ kiêm nhà phê bình mỹ thuật có ảnh hưởng lớn với thế hệ
mới, Nguyễn Quân, đã nhận xét: “Mỹ thuật VN không có thói quen dấn
thân”. “Chim hoa cá gái” cũng là cụm từ hài hước do anh chế để nói về
cảm hứng chủ đạo của mỹ thuật nước nhà. Trong lúc đó, mỹ thuật Trung
Quốc đã qua một thời sôi động “những bức tranh có sẹo”, “nghệ thuật của
những ngưởi bị tổn thương”, hay phong trào “Mao pop”… với ý thức phản
ứng chính trị công khai của các tác giả. Cũng trong lúc ấy, văn học VN
đã có một thời rộ lên những tiếng nói “đổi mới” có nội dung chính trị xã
hội thật sự (rồi bị chặn lại).