Tháng 9 8, 2012
Phạm Thị Hoài
Theo dõi vụ án Hoàng Khương, tôi cho
rằng trong niềm hăng say tác nghiệp của một nhà báo dấn thân chống tiêu
cực, ông đã hoặc không ý thức rõ việc mình vượt quá ranh giới hợp pháp,
hoặc chấp nhận sự vượt quá này với niềm tin rằng nó sẽ được biện minh
bằng mục đích lương thiện của mình và tòa báo. Thiện cảm gần như tuyệt
đối của dư luận dành cho ông cho thấy một điểm đáng chú ý: dư luận ấy
không tin vào những công cụ chống tiêu cực hợp pháp. Từ đó, dư luận ấy
sẵn sàng ủng hộ mọi công cụ khác, miễn là chúng thực sự chống tiêu cực.
Nói cách khác, dư luận ấy cũng có thể đồng tình hoặc ít nhất là bỏ qua
cho một hành vi sai lầm, nếu mục đích của nó được đánh giá là lương
thiện, là đem lại điều tốt cho xã hội.
Tôi không hạnh phúc lắm với dư luận ấy.
Tôi tin rằng một mục đích đẹp có giá hơn rất nhiều nếu nó không phải
biện minh cho một phương tiện không đẹp. Song vụ án Hoàng Khương nên kết
thúc thế nào thì tích cực, theo nghĩa giúp chúng ta tiến lên một bước
về phía trước?
Trường hợp sau đây có thể cho chúng ta một so sánh.
Năm 2010, một hung thủ bắn tỉa hoành
hành tại thành phố Malmö, Thụy Điển. Số nạn nhân lên tới 15 người trong
vòng vài tháng. Một nhà báo của tờ Expressen
đã làm một thử nghiệm, đi mua lậu một khẩu súng, rồi viết bài cảnh báo
rằng sở dĩ có một hung thủ như thế vì ở Thụy Điển có thể mua súng chợ
đen hết sức dễ dàng. Bài đăng xong, nhà báo ấy đem súng đến nộp cho cảnh
sát. Sau đó, ông bị truy tố và kết án về tội sở hữu vũ khí bất hợp pháp,
trưởng ban thời sự của tờ báo bị kết án về tội đồng lõa và tổng biên
tập bị kết án về tội xúi giục. Trong khung hình phạt cho tội danh này có
mức phạt tù, nhưng cả ba nhà báo đều chỉ bị phạt tiền. Tổng biên tập bị
phạt cao nhất, 30.000 Krona (khoảng 3300 Euro). Hai người kia phải trả
13.500 Krona và 14.400 Krona.
Tôi cho đó là thành tựu của một nền tư
pháp tự chủ và chín chắn, tự chủ trong quyền hạn của mình, chín chắn
trong thực thi các quyền hạn đó.
Chúng ta không dám đòi hỏi điều không
tưởng ở nền tư pháp Việt Nam hiện tại, song bản án 4 năm tù cho Hoàng
Khương vừa không mang lại một lợi ích chung nào, vừa để lại ấn tượng về
một nền tư pháp thiếu tự chủ và thiếu trưởng thành, chưa nói đến những
ấn tượng xấu xí khác. Nó chỉ góp phần cực đoan hóa dư luận và đẩy cả
những người không tán thành cách tác nghiệp của nhà báo này như tôi về
phía phẫn nộ và vô vọng. Hình phạt cao nhất dành cho Hoàng Khương không
thể vượt quá 248 ngày tạm giam, một thời hạn tự nó đã đầy cường điệu.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét